شکری از شکرستان پارسی ( ترکیب وصفی و ترکیب اضافی )

 

صفت:کلمه یا کلماتی است که چگونگی اسم قبل از خود را می رساند؛ یعنی اسم قبل از خود را تعریف می کند:

      کتابِ خواندنی             دستِ توانا                      پهلونِ بزرگ           

موصوف و صفت(ترکیب وصفی) و مضاف و مضاف الیه(ترکیب اضافی):

گاهی بعد از اسم صفتی می آید که درباره ی اسم قبل از خود توضیحی میدهد .

  اگر بعد از اسم ، صفت بیاید ، اسم را موصوف یا صاحب صفت و کلمه ای که اسم را تعریف می کند صفت می نامند و آن ها را موصوف و صفت و این ترکیب را ترکیب وصفی می گویند.   مردِ دانشمند          سرود دلنشین  شمشیر برّان

اگر بعد از اسم ، اسم دیگری اضافه شود، این ترکیب، مضاف و مضاف الیه  یا ترکیب اضافی است:سرودایران  

 شمشیر سرباز     

تشخیص موصوف و صفت و مضاف و مضاف الیه:

  1. در مضاف و مضاف الیه هر دو اسم هستند ولی در موصوف و صفت اولی اسم و دومی صفت است.

  2. اگر کسره (  ِ  ) بین ترکیب وصفی را برداریم و به آخر ترکیب فعل «است » اضافه کنیم معنا می دهد در حالی که این حالت در ترکیب اضافی معنا نمی دهد.

نمونه : سرود ِ دلنشین   ------ سرود دلنشین است .

شمشیر ِ سرباز -------- شمشیر  سرباز است !!!!(آیا به واقع شمشیر یک سرباز است ؟؟؟؟)

3.اگر به آخر ترکیب وصفی ( صفت ) پسوند «تر » اضافه کنیم ، ترکیب معنا خواهد داشت .

نمونه : سرود دلنشین ------- سرود دلنشین تر ( در واقع ترکیب وصفی را می توان مقایسه کرد در حالی که ترکیب اضافی قابل مقایسه با همسان خود نیست در نمونه ی داده شده می توان گفت ؛ این سرود از آن سرود دلنشین تر است)

4.در ترکیب وصفی اگر قبل از صفت «قید بسیار » آوریم ، ترکیب معنادار خواهد بود در حالی که در ترکیب اضافی این چنین نیست .

مانند :  دریای بی کران ------ در یای بسیار بی کران   (ترکیب وصفی ) در حالی که اگر به ترکیب «دریای عمان » قید بسیار اضافه کنیم بدین صورت خواهد شد ؛

دریای بسیار عمان !!!